Her şey İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Beyin ve Sinir Cerrahisi asistanlığım sırasında Nöroloji rotasyonu için İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Nöroloji Anabilim Dalı’nda çalışmamla başladı. Çok iyi bir cerrahi ve nöroloji eğitimi almamıza rağmen Nörobilim yönümüzün eksik olmasından dolayı hep yakınırdım. Bu istek öylesine karşı konulmaz bir hal almıştı ki bir grup asistan (Beyin ve Sinir Cerrahisi’nden Ben, Dr. Barış Küçükyürük, Dr. Odhan Yüksel, Dr. Hüseyin Güler; Nöroloji'den Dr. Feray Bölükbaşı, Dr. Mecbure Nalbantoğlu, Dr. Sinem Yazıcı Psikiyatri’den Dr. Turgut Can Erol, Dr. Özge Atay Kılıç, Dr. Evrim Tellioğlu Ekizoğlu ve Nörofizik- İleri Nörolojik Bilimler PHD Gülsüm Akdeniz) biraraya gelerek Cerrahpaşa Nörobilim Topluluğu’nu kurduk. Anlatılmasını istediğimiz güncel nörobilimsel gelişmeleri dinleyebilmek için o alanda en yetkili kişileri tespit ettik ve şimdi bu satırları okurken size anlattığımız gibi kim olduğumuzu ve ne yapmak istediğimizi İstanbul’un şeçkin üniversitelerinin değerli akademisyenlerine izah ederek kendilerinden onlar için uygun bir tarihte belirlenen konuyu anlatıp anlatamayacaklarını sorduk. Sorduğumuz her akademisyen bilim yolunda istekli ve organize olmuş bu grubu kırmayarak büyük bir teveccüh ile konuşma isteklerimizi olumlu karşıladı. Bu henüz yolunu çizmekte olan biz gençlere ilk ders olmuştu. Doğru yolda, erdemli, ilkeli, onurlu işler için emek verirseniz ülkemizin münevverleri birbirinden habersiz de olsa aynı ülküyü gerçekleştirmek üzere ellerinden gelen tüm desteği verirler. Daha fazlasını öğrenmeye istekli, sorgulayan, bilmekten ve araştırmaktan keyif alan gençler olarak belki de bu kitabın ilk nüvesini oluşturacak konferanslar serisini gerçekleştirmeye başladık. 2009 yılında bir çok üst düzey toplantı gerçekleştirdik. Beyin ve Sinir Cerrahisi Toplantı salonunda yaklaşık iki haftada bir, 2 saat süren toplantılarda neler anlatılmadı ki: Kan Beyin Bariyeri Modeli, How Did Our Predecessors Learn About The Pathways Of The Brain?, Nöropsikiyatrik Testlerin Bilişsel Profilleri, Bilincin Nöroanatomik ve Nörofizyolojik Temelleri, Bilimsel Yayın Hazırlama Teknikleri, Nöronal Migrasyon, Hipokampus, Paleonörolojik Perspektif, Nörokognitif Maturasyon, Dil Gelişimi ve Davranış Nörolojisi, Hipofiz Adenomlarının Nöroendokrinolojik Profilleri, Hareketin Nörobiyolojik Temelleri, Hipokampus, Yaratıcılık, Bellek, Nörokognitif Şebekeler ve Yapay Sinir Ağları, Yeni Nörodiagnostik Modaliteler ve Özellikleri, Epilepsi Modeller ve Ekstra-Temporal Lob Epilepsileri, Epilepside İmmunogenetik, Mezial Temporal Lob Epilepsileri, Epilepsi’de Deneysel Modeller ve Araştırma Teknikleri, Nörofiziğin temelleri ve Nörokuantoloji, Davranışsal Çaresizlik, Machina Sapiens'e Geçiş, Beyin Ossilasyonları ve Kartezyan Bakışaçısı, Kognitif Nörofizyoloji, Öğrenme ve Bellek, Epilepsi ve Bilinç, Nöroimmunolojinin Temelleri, Nörotrofik Faktörler, Nörokuantoloji ve Zaman, Regeneratif Omurilik Plastisitesi, Deneysel Öğrenme Modelleri, Amigdala ve Cinsellik, Duygunun Fizyolojisi, Karmaşık Ağlar ve Beyin, Fonksiyonel Metabolik ve Yapısal Manyetik Rezonans Görüntüleme, Korteks Organizasyonu ve Anomalileri, Psikofarmakolojide Deneysel Araştırma Teknikleri, Madde bağımlılığı modelleri ve deneysel çalışma teknikleri, Hücreden Sistemlere Temel ve Klinik Elektrofizyoloji, Nöroonkogenezis, Kök Hücre ve Nörobilim…….. Bir çoğu bu kitabın Editorial Kurulunda veya Yazar Listesinde yer alan bu akademisyenler bir kıvılcım arayan beyinlere ateş olmuşlardır. 2010-2011 yılları arasında İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Beyin ve Sinir Cerrahisinde başta Prof. Dr. Necmettin Tanrıöver ve diğer değerli Hocalarımın isteği ve desteği ile, İstanbul Üniversitesi Rektörlüğü tarafından görevlendirilerek Florida Üniversitesi McKnight Beyin Enstitüsü Beyin ve Sinir Cerrahisi Anabilim Dalında Prof. Dr. Albert Rhoton’un yanında İnsan Beyin Çekirdekleri ve Beyin ve Bağlantı Yolları üzerine düşünme ve çalışma imkanı bulmuştum. Beyin bağlantı yollarını kadavra beyinlerinde diseke edip üç boyutlu olarak fotoğraflamam gerekiyordu. Literatür taraması ve teknik mükemmeliyetle başarılabilecek bu proje benim için bir kabusa dönüşmüştü çünkü ak madde yolları olarak literatürde adlandırılmış fasikül, yolak veya liflerin isimlendirmesi çok karışıktı. Bazı liflerin varlığına dair literatürde makaleler varken aynı liflerin aslında olmadığıyla ilgili kanıtlar da başka makalelerde sunulmuştu. Mevcut bilindiği zannedilen bağlantı sistematiklerinin de çok az aydınlatılatılabildiği aşikardı. Hiç kuşku yok ki esas sorun bağlantı sistematiklerinin anatomik olarak ortaya konulmasından ziyade her bir bağlantı sisteminin fonksiyonel özelliklerini ve cerrahi perspektifteki önemlerini kavrayabilmekti. Bu ise ortalama bir nörobilim birikiminin çok üstünde emek ve çalışma gerektiriyordu. Bu kitabın konu başlıklarının ilk taslağı o yıllarda benim saatlerce süren beyin konnektivitesini anlayabilmek için hazırladığım ve öğrenmem gerektiğini düşündüğüm konuların bir listesiydi aslında…… İngilizce ve Türkçe ulaşabildiğim tüm kitapları okumaya, çıkmış tüm literatürleri okumaya ve saatlerce süren kadavra diseksiyonları sırasında internet üzerinden yurtdışı tanınmış üniversitelerin nörobilim, biyoloji, kimya, programlama ve yapay zeka ile ilgili online dersleri dinlemeye başlamıştım. Ne kadar çok okursam o kadar bilgili olacağıma dair çocuksu inancım gün geçtikçe sarsılıyor ve bilgisizliğim karşısında korkuyordum. Araştırdığım kaynaklar içerisinde çok güzel ve kapsamlı cerrahi teknik ve bilgi sunan önemli kitap ve makalelerde temel bilimler ve detaylı ak madde ve çekirdek anatomisi donanımının olmayışı, çok önemli nörobilim kaynaklarında ise cerrahi nosyonun ve üç boyutlu mikrocerrahi anatomi donanımının olmayışı eksikliğini duyduğum en önemli sorunumdu. İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesinde asistanlığım devam etmekteydi ve değerli Hocam Prof. Dr. Murat Hancı hazırladığı Omurga ve Omurilik Yaralanmaları adlı kitaba Omurganın Cerrahi Anatomisi adlı bölümü yazmamı istemişti. Beyin bağlantı yolları ve çekirdeklerinin anatomisiyle ilgili uzun süre mesai harcarken pek de hakim olamadığım, cerrahisi konusunda tecrübesiz olduğum omurga üzerine yazı yazmak beni zorlamıştı. Ben de bir konuyu öğrenirken hep uyguladığım tekniği bu proje için de kullanmaya karar verdim. Konuyu önce yapıtaşlarına ayırıp, her bir anatomik yapıtaşının tüm özelliklerini ayrı ayrı detaylı bir şekilde çalıştım ardından o anatomik yapıların cerrahi önemlerini bölgelere göre, cerrahi tekniklere ve patolojik durumlardaki özelliklerine göre entegre ederek anlatma yolunu seçtim. Böylece kemik, kıkırdak, damar, ligaman, çekirdek ve ak madde yolları önce ayrı ayrı anlatılıyor daha sonra cerrahi bölgeler belirlenerek bu bölgelere olan farklı cerrahi yaklaşımlarda bu anatomik yapıların varyasyonları ve cerrahi önemleri tablo ve çizimlerle anlatılıyordu. Her bir anatomik bilgi için mevcut textbook ve makaleler taranıyor ve yaklaşık 4-5 sayfa taramanın sonucunda 1 kelime veya cümlelik bilgi kitaba ekleniyordu. İlk kitabımız Omurganın Cerrahi Anatomisi 2014 yılında yayınlandı. Aynı teknikle 2016 yılında Baş Boyun ve Beyinin Nöroşirürjikal Anatomisi okuyucusuyla buluştu. 2016 yılında iki cilt halinde basılan Nöroşirürji Yeterlik Sınavına Hazırlık adlı kitabımızın basımından sonra bu başarılı formatla Fonksiyonun Cerrahi Anatomisini yazmayı hedefledik. Kitap yazmak genellikle çok deneyimli ve üretken akademisyenlerin birikimlerini aktardıkları ve o bilim dalını takip eden diğer akademisyenler tarafından bilinen, hürmet ve saygı gören, tecrübesine teveccüh gösterilen bilim adamlarının yaptığı bir etkinliktir. Kitap Editörlüğü ise belki daha farklı ve çoğu zaman da daha çok zorluklar barındıran en az kitap yazarlığı kadar tecrübe ve yetkinlik gerektiren bir uğraştır. Kitabımızın Editorial Kurulunda birbirinden değerli ve yukarıda saydığım kriterlere fazlasıyla uyan sonsuz sevgi, saygı ve hürmet duyduğum Prof. Dr. Esat Adıgüzel, Prof. Dr. Hakan Gürvit ve Prof. Dr. Murat Hancı yer almaktadır. Alanlarında Türkiye’nin en önemli münevverlerinden olan bu değerli akademisyenler aynı zamanda "Hoca" vasfına sahip gönlü ve ufku geniş insanlardır. Bu değerli Hocalarım aldığım ilk ders olan "Doğru yolda, erdemli, ilkeli, onurlu işler için emek verirseniz ülkemizin münevverleri birbirinden habersiz de olsa aynı ülküyü gerçekleştirmek üzere ellerinden gelen tüm desteği verirler." cümlesini haklı çıkartırcasına henüz bir Uzman Doktor olarak editörü olduğum bu kitaba yardımcı editör olarak destek vermekten gocunmamışlar, yüksünmemişler; lütfedip tüm birikim ve tecrübeleriyle bize ışık olmuşlar ve bilimin şefkatli kollarıyla bizleri yüceltmişlerdir. Sözlükte Bilim adamı için "evrensel düşünen kişidir, objektiftir, ahlaki sorumluluğu yüksek olan kişidir, aydınlanmış kişidir, öngörüsü yüksek olan kişidir" yazmaktadır. Kitabımızın Editorial Kurulunda aynı zamanda bu kriterlere uyan çok değerli iki bilim insanı da yer almaktadır. Uzm. Dr. Mustafa Seçkin yaptığı çalışmalarla Dünya Nöroloji Federasyonu Araştırma ödülünü kazanmış, leksiko-semantik sürecin değerlendirebilmesi için göz hareketlerinin izlenmesini içeren yeni bir yöntem geliştirilmesine katkıda bulunmuş, Center for Advanced Studies Fellow olarak Ludwig-Maximilians-Universität (LMU) Nöroloji bölümüne davet edilmiş çok değerli bir bilimadamıdır ve çalışmalarını halen Münih’te sürdürmektedir. Editorial Kurulun diğer bir üyesi Uzm. Dr. Mehmet Töngedir. 2008 yılında Zürih Üniversitesi Nöroşirurji kliniğinde Prof. Dr. R. Ludwig Bernays ve Prof. Dr. Helmut Bertalanffy’in gözetiminde çalışmıştır. İntraoperatif görüntüleme, mikrocerrahi anostomoz teknikleri ile beyaz cevher fiber diseksiyonu konularında eğitim almış ve 2014’te Maastricht Üniversitesinde Prof. Dr. Yasin Temel’in gözetiminde hareket bozuklukları cerrahisi üzerine çalışmıştır. Halen Maastricht Üniversitesi Mental Sağlık ve Nörobilim Departmanında misafir bilim adamı sıfatıyla doktora çalışmalarına devam etmektedir. Hepsi çok değerli bilim insanları olan ve bizleri geri çevirmeden değerli zamanlarını işlerinden ve sosyal yaşamlarından kısarak bu kitabın yazılmasına harcayan tüm yazarlarımıza sonsuz teşekkür ederiz, onların özverisi olmasa bu kitap ortaya çıkmazdı. Hem elinizdeki bu kitap hem de daha önceki kitapların oluşturulması aşamasında benden desteklerini esirgemeyen Ege Üniversitesi Beyin ve Sinir Cerrahisi Anabilim Dalı Başkanı değerli Hocam, Ustam, Ağabeyim Prof. Dr. Taşkın Yurtseven’in çok önemli manevi ve akademik desteklerinden özellikle bahsetmem gerekir ve kendisine bana kattıkları için çok teşekkür ederim. Akademik ve cerrahi hayatıma çok şey katan ve katmakta olan, sadece cerrahi olarak değil insani olarak da çok şey öğrendiğim ve öğrenmekte olduğum Ege Üniversitesi Beyin ve Sinir Cerrahisi geçmiş dönem Anabilim Dalı Başkanları Prof. Dr. İzzet Övül ve Doç. Dr. Tuncer Turhan’a, değerli Hocalarım Prof. Dr.Sedat Çağlı’ya ve Doç. Dr. Erkin Özgiray’a akademisyenlik ve insanlık açısından örnek tavırlarına ve teşvik edici tutumlarına çok teşekkür ederim. Ege Üniversitesi Beyin ve Sinir Cerrahisi Anabilim Dalındaki değerli Hocalarımın teşvikleri, katkıları ve destekleri olmasaydı hiç kuşku yok ki bu proje sadece bir heves, bir hayal olarak kalırdı. Yaklaşık iki yıllık yoğun bir uğraş sonucu ortaya çıkan elinizdeki kitap, Beyin ve Sinir Cerrahisi, Nöroloji, Psikiyatri, Psikoloji, Radyoloji, Biyofizik, Fizyoloji, Biyoloji, Moleküler Nörobiyoloji, Disiplinlerarası Sinirbilimleri, Genetik, Dil ve Konuşma Terapisi, Bilişsel Bilim, Algoloji, Klinik Nörofizyoloji ve Anatomi Anabilim ve Bilim Dallarının değerli üyeleri tarafından hazırlanan şu ana kadar basılmış benzer kaynaklardan, multidisipliner yapısı, son derece ayrıntılı konu anlatımları ve konu başlıkları, en güncel ve bazısı henüz yayınlanmamış bilgileri barındırması nedeniyle hemen ayrışan bir eserdir. Hem yurtiçi hem de yurtdışı kaynaklar incelendiğinde Beyin ve Sinir Cerrahisi, Nöroloji, Psikiyatri, Psikoloji, Radyoloji, Biyofizik, Fizyoloji, Biyoloji, Moleküler Nörobiyoloji, Disiplinlerarası Sinirbilimleri, Genetik, Dil ve Konuşma Terapisi, Bilişsel Bilim, Algoloji, Klinik Nörofizyoloji ve Anatomi Anabilim ve Bilim Dallarının bu derece işbirliği ve ahengi ile ortaya çıkmış başka bir eser yoktur. Hiç kuşku yoktur ki bu kitap Türk Nörobilim Birikiminin sadece küçük bir ürünüdür fakat hiç bir tereddüte mahal vermeyecek şekilde ve mutevazılığa başvurmadan elinizdeki kaynağın Dünya Bilim Literatüründe istisnai bir yer edineceği de şimdiden söylenebilir. 2019 yılında kitabımızın İngilizce edisyonunun basılmasıyla yurtdışı okuyucular da yıllar içerisinde bu tespitimize teveccüh göstereceklerdir. Elinizdeki kaynak genç bir bilim adamının başarısızlıkları, beceriksizlikleri, beyini ve çalışmasını anlama çabası sırasındaki çaresiz, kifayetsiz uğraşları sonucu çok zaruri kişisel bir ihtiyaçtan doğmuş, mevcut kitap ve yayınların birbirleri ile uyumsuz kavram kargaşasındaki hallerine, eksikliklerine, yanlışlıklarına bir tepki ile oluşturulmuştur. "Doğru yolda, erdemli, ilkeli, onurlu işler için emek verirseniz ülkemizin münevverleri birbirinden habersiz de olsa aynı ülküyü gerçekleştirmek üzere ellerinden gelen tüm desteği verirler." cümlesindeki çok değerli münevverlerin yardımı, desteği ve işbirliği ile genç bir bilim adamının hayallerinin gerçeğe dönüşmüş halidir.

 

 

Uzm. Dr. Hüseyin Biçeroğlu

Nisan 2018 Bornova/İzmir